Kroniek
Kroniek
1951 tot 1995
1952 De Amerikaan Joshua Lederberg (VS) bewijst, dat bepaalde genetisch materiaal van de ene bacterie op de andere overdragen. Rosalind E. Franklin ontdekt in Groot-Brittannië de wenteltrapvormige helixstructuur (spiraalvorm) van het . De Amerikaan Paul M. Zoll plaatst bij een patiënt een , een impulsgever voor de correctie van hartritmestoornissen. [...]
1901 tot 1950
1901 Het komt op de markt, de voorloper van de geheel synthetische pleister. De Oostenrijkse arts Karl Landsteiner ontdekt bij het menselijk bloed vier , die hij 0, A, B en AB noemt. De Britse natuurwetenschapper Frederick Hopkins toont de eerste aan: eiwitbouwstoffen, die niet door het organisme zelf worden [...]
1851 tot 1900
1851 De Brit Joseph Paxton presenteert met het »kristalpaleis« de eerste belangrijke van de nieuwe tijd. De Fransman Hippolyte Fizeau meet met een beroemd geworden proef de in stromend water. De inzichten uit deze proef leiden tot de toepassing van de en vormen de basis voor de . In Londen [...]
1801 tot 1850
1801 De Duitse fysicus Johann Wilhelm Ritter ontdekt aan de kortgolvige zijde van het spectrum het voor het menselijk oog onzichtbare . De VS-Amerikaan Robert Hare construeert een , de voorloper van het moderne lasapparaat. De Brit Richard Trevithick construeert een , dat een topsnelheid van 14 km/u bereikt. James [...]
1701 tot 1800
1701 De Engelse natuurwetenschapper Isaäc Newton vindt de sextant> uit. Ole Rømer vindt de uit, een astronomisch instrument. De Italiaan Giacomo Pylarini voert bij drie kinderen, de eerste uit, met het serum van iemand, die aan koepokken lijdt.. Thomas Savery beschrijft in het tijdschrift “The Miner’s Friend” een vier jaar [...]
1601 tot 1700
1601 De Hollandse brillenmaker Hans Lippershey ontwikkelt een dioptrische (met twee lenzen) . 1602 De Italiaanse mathematicus en fysicus Galileo Galilei ontdekt, dat de werplinie een is. De technicus Jan Andriaanszoon Leeghwater vindt de uit, een molen met een draaibare kap. 1603 De Duitse astronoom Johann Bayer publiceert de eerste [...]
1401 tot 1600
1410 Filippo Brunellesci construeert rond 1410 een met verschillende veermechanismen. De uitvinding van de spiraalveeraandrijving maakt de fabricage van draagbare uurwerken mogelijk. ca. 1447 De drukker Johannes Gutenberg uit Mainz vindt de met verwisselbare, gegoten metalen letters uit. De afzonderlijke letters worden met elkaar gecombineerd en in een raamwerk gemonteerd; [...]
1201 tot 1400
ca. 1225 Chinese militaire technici bouwen voor oorlogsdoelen de eerste ; de vernietigende uitwerking op de vijand berust met name op de combinatie van zwart kruit en draadnagels. vanaf 1250 De ganzenpen vervangt de tot dan toe gebruikte riet- of metaalpennen, en wint in Europa als algemeen terrein. Dankzij de [...]
1001 tot 1200
ca. 1020 De Arabische geleerde Abu Reichan al Biruni, een van de grote wetenschappers uit de Islamitische Middeleeuwen, construeert de en kan als eerste de dichtheid van mineralen bepalen. ca. 1020 De Perzische arts en filosoof Ibn Sina, ook bekend als Avicenna, classificeert de , en beschrijft de sedimentatie en [...]
801 tot 1000
ca. 810 De Arabische wiskundige Al-Kwarismi schrijft een van de eerste leerboeken van de , een systematische opstelling van de fundamentele theorie van de vergelijkingen aan de hand van voorbeelden en met bewijzen. Uit het Arabische woord voor ‘weer samenvoegen’ – “al-jabru” – is de term algebra ontstaan. ca. 850 [...]
601 tot 800
635 Chinese astronomen ontdekken, dat de steeds van de zon afgewend is. ca. 640 De geneeskundige Chen Ch’üan uit China constateert een zoete smaak bij de urine van suikerpatiënten. Hij beschrijft verschillende symptomen van de . Bij de verdediging van Constantinopel (Istanbul) tegen de Saracenen wordt voor het eerst een [...]
401 tot 600
450 In de Oost-Romeinse kroningskerk Aya Sophia in Constantinopel (tegenwoordig Istanbul) worden ingezet. 6de eeuw De in China is gebaseerd op de lange traditie van de ceramiekvervaardiging. In de 6de en 7de eeuw wordt al het zogenaamde harde porselein gemaakt, later wordt daaruit door verschillende toevoegingen het witte porselein ontwikkeld. [...]
201 tot 400
ca. 250 In China wordt vermoedelijk voor vuurwerk, als springstof en voor het afschrikken van vijanden gebruikt. Voor het bepalen van het zuiden op het vaste land gebruiken de Chinezen al een beweegbare magneetnaald, die zich op de noord-zuid-richting instelt; een eenvoudige vorm van een kompas>. 4de eeuw De kunst [...]
0 tot 200
De Chinese mathematicus Liu Hsin gebruikt bij zijn berekeningen al . In het Romeinse Rijk wordt een uitgebreid aangelegd; in 110 zijn er tien waterleidingen met een totale lengte van 450 kilometer. 18 n. Chr. De Romeinen winnen uit zoutbronnen en ontginnen ook steenzout uit zoutmijnen. 25 n. Chr. In [...]
1000 tot 0
Bij de Dürmberg aan de Salzach in Oostenrijk wordt vanaf de 9de eeuw v. Chr. . In het gebied ontstaat later de stad Hallein (»zoutmijnen«). Een Indische inscriptie uit 876 v. Chr. bevat voor het eerst een . De : de disciplines hardlopen, springen, werpen, stoten en snelwandelen staan op [...]
2000 tot 1000 v. Chr.
In China begint rond 2000 v. Chr. het kweken van de zijderupsen voor de . De zijdedraden worden uit de cocon gewonnen, en tot garen versponnen. Egyptische artsen legden rond 2000 v. Chr. hun patiënten verschimmeld brood op de wonden – een oervorm van onze huidige als antibioticum. In India [...]
3000 tot 2000 v. Chr.
De Egyptenaren ontwikkelen een methode om door smelten metalen uit gesteente te halen. Rond 2500 v. Chr. wordt uit Nubië (bovenloop van de Nijl) gebruikt, er zijn al ondergrondse goudmijnen. De eerste procédés voor de worden ontwikkeld. , een legering van koper en tin, wordt een geliefde grondstof voor het [...]
tot 3000 v. Chr.
Het is aangetoond, dat eenvoudige , die gebruik maken van de principes van de hefboom en van het hellend vlak al sedert 5000 v. Chr. gebouwd en gebruikt werden. In Mesopotamië werden rond 3500 v. Chr. voor het eerst van metaal voor de verbinding van houtdelen benut. In Egypte werd [...]