• Dieren
  • techniek

De atmosfeer

Mist

Mist is een wolkenlaag in de nabijheid van de aardbodem. Zeer kleine waterdruppels zweven als het ware in de lucht. Hierdoor wordt het zicht aanzienlijk gehinderd, zodat mist een gevaar vormt voor de luchtvaart, de scheepvaart en het wegverkeer. Mist kan ook bevriezen. Vermengd met uitlaatgassen en stofdeeltjes kan mist [...]


Hagel

De kern van een hagelkorrel is of een ijskristal of een door een dun ijslaagje omgeven kleine hagelkorrel. Om van een kern tot een hagelkorrel uit te groeien, moeten er steeds nieuwe ijslagen gevormd worden. Sterke opwaartse winden zorgen ervoor, dat de hagelkorrel steeds weer omhoog geblazen wordt en daardoor [...]


Sneeuw

Sneeuwvlokken vertonen de typische symmetrie, die de binding van watermoleculen in ijs kenmerkt. Toch wijken sneeuwvlokken van dit grondpatroon af. Dat komt, doordat de kristallenv niet allemaal even snel groeien. Er zijn geen twee identieke sneeuwvlokken. De afzonderlijke sneeuwkristallen zijn zo teer, dat ze bij het neervallen kapot gaan door [...]


Regen

De meeste regendruppels waren hoog boven in de lucht eerst sneeuw- vlokken, die tijdens de val naar de aarde gesmolten zijn. De zich in eerste instantie in de wolken vormende druppeltjes of ijskristallen zijn te licht om op de aarde te kunnen vallen. Pas nadat miljoenen van deze druppeltjes op [...]


Neerslag

Wanneer grote wolken opstijgen, bereiken ze spoedig hoogten met temperaturen onder het vriespunt. Deze wolken bestaan uit ijskristallen en uit waterdamp en waterdruppels, die ondanks de temperaturen onder het vriespunt nog niet tot ijs gekristalliseerd zijn. De kleine ijskristallen groeien uit tot sneeuwvlokken, die naar de aardoppervlakte zweven. De sneeuwvlok [...]


Stratocumulus

Stratocumuluswolken zijn mooi-weer-wolken. Ze bestaan uit waterdruppels, en in de winter ook uit ijskristallen. Ze bevinden zich in de onderste wolkenetage. Grijze of witachtige wolken vormen ballen, die opgestapeld zijn, of naast elkaar of over elkaar heen gerangschikt zijn. Ze hebben geen vaste vormen of grenzen. Vaak zijn stratocumulus te [...]


Altostratus

Altostratus zijn middelhoge grijze wolkenvelden op een hoogte van ongeveer 3-4 km. Ze ontstaan vaak uit cirrostratus en vormen vezelige grijze lagen, die grote delen van de hemel bedekken. Geleidelijk onttrekken ze de zon volledig aan het gezicht, zodat deze alleen nog maar als door matglas te zien is. Deze [...]


Altocumulus

Altocumuluswolken zijn grove schapenwolken en lijken op cirrocumuluswolken. Ze drijven op een hoogte van 3 tot 4 kilometer. Men ziet ze in de vorm van ballen, banken of velden. Soms verschijnen ze als lagen of banden. Ze bestaan uit waterdruppeltjes. Wanneer altocumuluswolken Onder de zon door trekken, ontstaan er kleurige [...]


Nimbostratus

Nimbostratuswolken, die ook gelaagde regenwolken worden genoemd, onttrekken de zon volledig aan het oog. Het zijn dikke, grijze wolkenlagen, die aan de onderkant wolkenflarden hebben en tot 5 km hoog kunnen worden. Ze ontstaan door het langzaam dikker worden van grote luchtlagen, waardoor slecht weer ontstaat met lang aanhoudende neerslag, [...]


Stratus

Stratuswolken worden ook wel gelaagde wolken genoemd. Ze reiken van net boven de grond tot ca. 2000 m hoogte. De onderste lagen zijn vormloos en lijken op grijze mistflarden. Vaak hangen wolkenflarden uit deze wolk (stratus fractus ). Stratuswolken bestaan uit waterdruppeltjes en bij lagere temperaturen ook uit ijskristallen. Ze [...]


Cumulonimbus

Cumulonimbus worden ook onweers of buienwolken genoemd. Ze kunnen tot 18 km hoog zijn (in de tropen) en hun bereik omvat meerdere wolkenetages. Daarmee nemen ze bijna de hele hoogte van de troposfeer in. Een typerend kenmerk is een parapluvormige welving aan de bovenrand. Deze bestaat meestal uit ijskristallen en [...]


Cumulus

Cumuluswolken worden ook stapelwolken genoemd. Ze verschijnen meestal als afzonderlijke, verticale, scherp afgetekende witte stapels. Het bovenste deel licht verblindend wit op, de onderkant is vaak donkerder. Ze ontstaan vaak bij sterke verwarming van de ondergrond; de sterkste ontwikkeling treedt op aan het eind van de middag en in de [...]


Cirrostratus

Cirrostratuswolken worden ook hoge sluierwolken genoemd. Ze bestaan hoofdzakelijk uit ijskristallen. Deze soort wolk vormt dunne, wijd uitgerekte wolkensluiers, die het zonlicht afzwakken. Wanneer deze wolken voor de zon of maan langs trekken, dan vormen ze een heldere cirkel om deze hemellichamen. Dit verschijnsel wordt halo genoemd. Cirrostratus wijzen op [...]


Cirrocumulus

Cirrocumuluswolken worden ook fijne schaapjeswolken genoemd. Ze komen relatief zelden voor. Ze hebben een ribbelachtige uiterlijk, sluiten ze zich in meerdere ronde wolkjes aaneen en vormen wolkenveldjes. Cirrocumulus worden uit ijskristallen gevormd. Ze ontstaan uit cirrus of cirrostratus, en zijn meestal slecht-weer-wolken.


Cirrus

Cirruswolken worden ook windveren of sluierwolken genoemd. Ze behoren tot de hoge wolken en zijn gevormd uit ijskristallen. Ze komen alleen of met meerdere tegelijk voor, zien er vezelig uit en lichten zacht op in het zonlicht omgeven door witte reflecties. Wegens de hoge windsnelheid op deze hoogten (tot 18 [...]


Wolkensoorten

Hoe verschillend wolken zich ook aan de hemel vertonen, man kan ze toch indelen op basis van overeenkomsten. In 1803 ontwikkelde de amateur meteoroloog Luke Howard (1172-1864) een tabel om de wolkensoorten van elkaar te onderscheiden, en gaf ze Latijnse namen. Naar vorm en hoogte geclassificeerd, zijn er de volgende [...]


Het ontstaan van wolken

Wolken vormen een belangrijk onderdeel van de waterkringloop. Door zonnewarmte verdampen boven de oceanen en continenten dagelijks reusachtige hoeveelheden water, en stijgen als waterdamp omhoog, de atmosfeer in. Zo wordt jaarlijks meer dan 400 biljoen ton water in beweging gebracht. Vorm en hoogte van wolken geven aanwijzingen over de luchttemperatuur [...]


Klimaatzones

Weer is: de huidige toestand van de atmosfeer. Door de verandering van het weer over langere tijd te observeren verkrijgt men gemiddelde waarden, die het classificeren van verschillende klimaatzones mogelijk maken. Gebieden van soortgelijke klimaatzones kunnen ver uit elkaar liggen. De onderverdeling in verschillende klimaten maakt het mogelijk ecosystemen en [...]


Klimaat op aarde

Het patroon van winden en circulerende luchtmassa’s herhaalt zich jaarlijks. Elk deel van de aarde heeft zijn eigen typische weersomstandigheden. Dit wordt klimaat genoemd. Het duidelijkst onderscheiden de klimaten zich in hun vegetatie. Het algemene klimaat wordt door het uiterlijk van de aardoppervlakte (hoogteligging), de overheersende windrichting en de zeestromen [...]


Luchtstromen / winden

De energie van de zon bepaalt het weer op aarde. De zon verwarmt de gebieden rond de evenaar het sterkst. Verwarmde en vochtige luchtmassa’s wervelen omhoog de atmosfeer in. Daar koelt de lucht af, en de waterdamp condenseert tot druppels, waardoor het in de tropen tot hevige regenval komt. Deze [...]


Opbouw van de atmosfeer

De atmosfeer (Grieks: dampkegel) omringt de aarde als een beschermend schild. Door de aantrekkingskracht van de aarde wordt de atmosfeer vastgehouden en draait met de aarde mee. De atmosfeer strekt zich uit tot een hoogte van 2400 km. Vanwege de verschillende processen en verhoudingen in de lucht is er een [...]


De atmosfeer

De atmosfeer bestaat uit ca. 78% stikstof, ca. 21% zuurstof, ca. 0,9% argon en ca. 0,04% koolstofdioxide. Verder zijn er ook nog sporen van neon, waterstof, helium, ozon, methaan en stikstofoxide. Dit omhulsel is in de loop van de geschiedenis van de aarde aan veel veranderingen onderhevig geweest. In het [...]