Oppervlakteverandering
Het uiterlijk van de landmassa’s van de aarde verandert voortdurend. Daarbij denken we vaak het eerst aan hetgeen de mens verandert. Wanneer hele bossen gekapt worden voor de houthandel of voor landbouwdoeleinden, dan kunnen hele landstreken kaalgeslagen worden.
De wortels van de bomen houden de bodem bij elkaar en slaan water op. Daardoor verhinderen ze, dat neerslag en wind de grond weg kunnen voeren.
Verder gaat zo de regen niet in de bodem verloren, maar wordt via de bladeren weer aan de lucht afgegeven.
In het verleden werden akkers eenzijdig gebruikt, door steeds hetzelfde gewas te verbouwen.
Ook werden landbouwgronden overbemest, om een betere en grotere opbrengst te verkrijgen. Het gevolg was, dat de bodem uitdroogde of onbruikbaar werd. Op het laatst groeide er dan helemaal niets meer.
Door de bouw van stuwdammen en door het kanaliseren van rivieren, om deze bevaarbaar te maken, ontstaan veranderingen in de omgeving.
Ook de winning van mineralen, waarbij het tot bodeminzinkingen komt, het beweiden van het land door kudden en de wegenbouw leiden tot een verandering van het uiterlijk van de aardoppervlakte.
Er wordt echter ook geprobeerd het landschapsbeeld positief te beïnvloeden. In Noord-Afrika en het Nabije Oosten is men ermee begonnen, door bevloeiing de tot dan toe onvruchtbare stukken land geschikt te maken voor landbouw.
Op vele plaatsen begint men weer bomen aan te planten, en vooral in Nederland probeert men door geweldige stuwwerken de landwinning te bevorderen.
Maar het zijn vooral de natuurkrachten, die het aanzicht van de aarde veranderen.
Klimaatveranderingen stellen het land bloot aan verschillende temperaturen.
Wind en regen eroderen de bodem; de afzetting van sedimenten, verwering en erosie scheppen nieuwe landschappen.
Tenslotte worden door de schollentektoniek, de verschuiving van landmassa’s, gebergten opgeworpen en continenten naar andere klimaatzones verplaatst.
Deze oppervlakteveranderingen verlopen gestaag, maar zeer langzaam.
Door catastrofes als orkanen, overstromingen, aardbevingen of vulkaanuitbarstingen is de natuur echter in staat de oppervlakte van onze aarde duurzaam te veranderen.