Voorspelling aardbevingen

Elk jaar wordt bijna een miljoen schokken door seismografen gemeten. Van de meeste merken de mensen echter niets. Ca. 100 aardbevingen hebben een sterkte tussen de 6 en 7 op de Schaal van Richter.
Elke 5 tot 10 jaar treedt ergens op aarde een beving op met een Richter-magnitude boven de 8. Gelukkig zijn de meeste bevingen zwak. Ze richten meestal alleen schade aan gebouwen aan, die zich in de buurt van het epicentrum bevinden.
Wanneer echter de Richter-magnitude een sterkte van meer dan 8 aangeeft, leidt een aardbeving meestal tot volledige verwoesting en tot de dood van vele mensen.
Aardbevingen kunnen verschillende soorten verwoestingen veroorzaken:
Wanneer ze in de buurt van de kust optreden, vormen ze vaak reusachtige vloedgolven, de zogenoemde tsoenami’s. Seismische golven razen over de zeeën, zonder aan kracht te verliezen. Wanneer ze in het kustgebied komen, torenen steile waterwanden tot 20 meter omhoog en richten geweldige verwoestingen aan.

Ook lawines kunnen door aardbevingen in gang worden gezet.

Bij verwoestingen van gas- of hoogspanningsleidingen ontstaan vaak gevaarlijke branden, die de catastrofe nog vergroten zoals bijvoorbeeld in 1923, toen van de 99.000 doden alleen al 38.000 door brand omkwamen.

De grootste schade bij bevingen ontstaat door de bewegingen van de ondergrond.
Door de schokken kunnen hele gebouwen instorten. Straten en bruggen worden eenvoudig weggerukt, terwijl sommige bodems zich bij hevige aardgolven plotseling gedragen als vloeistof en alles weggespoeld wordt. In de nabijheid van het epicentrum is de bodembeweging soms zo sterk, dat voorwerpen door de lucht vliegen.

Maar wat kan men doen om de schade bij een aardbeving zo klein mogelijk te houden? Tsoenami’s vormen een grote bedreiging, vooral voor de kust van de Stille Oceaan, maar ook in geringere mate voor de Atlantische kust.

Onderzeese aardbevingen worden via het “Pacific Tsunami Warning Center” zeer snel bekend gemaakt. De kracht waarmee de tsoenami waarschijnlijk zal toeslaan, wordt berekend en direct aan de betreffende kuststaten doorgegeven, zodat er enkele uren overblijven om de evacuatie van de bevolking in gang te zetten.

Ook het oprichten van afwerende wanden biedt bescherming; deze maatregel is echter alleen in Japan gebruikelijk. Belangrijk bij het voorspellen van aardbevingen is het maken van kaarten, die bedreigde of al getroffen gebieden exact aangeven. Hier moet aan bepaalde bouwvoorschriften voor autowegen en gebouwen voldaan worden, om de schade van bevingen te beperken.
Sommige gebieden, zoals bijvoorbeeld lawinegebieden of actieve storingzones als de San Andreas Breuk, mogen slechts in beperkte mate bebouwd worden.

Woningbezitters in bedreigde gebieden zouden hun huis vast aan het fundament moeten verankeren. Vanuit de gehele bevolking moeten reddingstroepen samengesteld worden, hulpverleningsmaatregelen en bergingsplannen moeten de schade na afloop van de beving zo klein mogelijk houden.

Seismologen hebben zich de laatste jaren intensief bezig gehouden met het voorspellen van aardbevingen. Talrijke wetenschappers in vele landen zoeken naar steeds nieuwe aanwijzingen, die het optreden van een beving aankondigen.

Met betrekking tot het gebied van de schollen- of platengrenzen zijn er binnen enkele jaren correcte voorspellingen van zes krachtige aardbevingen gedaan. Men baseerde zich hierbij op de methode van de seismische intervallen. Dat betekent: aardbevingen zijn in de grond van de zaak het vrijkomen van energie, veroorzaakt door een zich opbouwende spanning ten gevolge van platenbewegingen. Dit proces herhaalt zich steeds.
Aan de hand van precieze berekeningen en onderzoeken is ongeveer te meten, wanneer de tijd weer rijp is voor een volgende beving.

Zo heeft men bijvoorbeeld voor Zuid-Californië – een gebied in de San Andreas Breuk – een beving berekend voor een tijdstip binnen de eerstvolgende 30 jaar.

Georganiseerd door de regering van de Verenigde Staten wordt een speciaal programma ontwikkeld, om een zo nauwkeurig mogelijke voorspelling te bereiken, opdat de bevolking voldoende beschermd kan worden.

Aardbevingen met een grote verwoestende kracht komen vaak voor in Japan. Registraties van de afgelopen 2000 jaar leveren het bewijs voor deze steeds terugkerende verwoestingen. Ook in Japan werkt men aan een preventieprogramma om schade door aardbevingen te voorkomen.

In andere delen van de aarde gaat men van regeringswege nalatig met dit onderwerp om, en gedraagt men zich zo, alsof er toch niets aan te doen is.

Ondertussen weet men, dat kleine voorbevingen vaak een teken voor de erop volgende hoofdschok zijn.
Dieren gedragen zich opeens anders, de waterdiepte van bronnen verandert en fysische eigenschappen van gesteenten in het gebied van de storing veranderen.

Al deze kenmerken laten zich niet zodanig in overeenstemming brengen, dat men van een volledig betrouwbare voorspelling zou kunnen spreken.